본문 바로가기
고전 그리스어 문법 _ 어형론/동사

동사(13) 주요 μι동사의 현재시제

by 소포로스 2021. 6. 20.

 

동사(13) 주요 μι동사의 현재시제

 

1) 4개의 주요 μι동사


δίδωμι : 주다
τίθημι : 놓다, 유발하다
ἵστημι : 세우다(타동사), 서다(자동사)
ἵημι : 던지다


ㅇ 이들 동사는 현재시제 어간을 형성할 때, 어간두음을 중복한 다음 중복된 음 뒤에 모음 – ι –를 추가한다. 예) δ+ί+δω+μι

ㅇ νυμι동사와 다른 점 : - νυμι동사는 어근에 현재시제접사 –νῡ-나 ννῡ가 추가되며, 두음중복이 없다. 예) δείκ+νῡ+μι(보여주다), σκεδά+ννῡ+μι(흩뿌리다)

ㅇ ω동사와 다른 점 : ω동사의 현재시제는 일반적으로 두음중복이 없으며(예외, γίγνομαι 등 일부동사), 완료형에 두음중복이 있다. 그리고 어미와 결합할 때 연결모음(ο 또는 ε)을 사용한다.

ㅇ δίδωμι, τίθημι, ἵημι, ἵστημι의 어근은 δω(δο), θη(θα), στη(στα), ἡ(ἑ) 등이다.

ㅇ 능동태 단수 변화에서만 장모음 어근을 사용하고, 능동태 복수와 쌍수 그리고 중수동태, 부정사, 분사 등은 모두 어근이 단모음으로 끝난다. 아마도 δο, θα, στα, ἑ 등이 실제 어근이고 장모음 어근은 모음강화 현상으로 보인다. 




(1) δίδωμι : 주다

기본형 : δίδωμι, δώσω, ἔδωκα, δέδοκα, δέδομαι, ἐδόθην
어근 : δω, δο

① 현재 능동태 변화
단수 : δίδωμι, δίδως, δίδωσι(ν)
복수 : δίδομεν, δίδοτε, διδόᾱσι(ν)
쌍수 : ─, δίδοτον, δίδοτον

② 현재 중수동태 변화
단수 : δίδομαι, δίδοσαι, δίδοται
복수 : διδόμεθα, δίδοσθε, δίδονται
쌍수 : ─, δίδοσθον, δίδοσθον

현재부정사
능동 : διδόναι
중수동 : δίδοσθαι

☞ 현재부정사 능동은 부정사 어미(ναι) 앞에 액센트가 온다.
☞ 중수동태 변화는 모든 시제에서 어미의 변형이 거의 없으므로 어형변화를 기억하기 쉽다. 오동사 단수 2인칭에서 ε+σαι가 ῃ로 변하는 것을 제외하면 거의 일정하다.


(2) τίθημι : 놓다

기본형 : τίθημι, θήσω, ἔθηκα, τέθεικα, τέθειμαι, ἔτέθην
어근  : θη, θα

① 현재 능동태 변화
단수 : τίθημι, τίθης, τίθησι(ν)
복수 : τίθεμεν, τίθετε, τιθέᾱσι(ν)
쌍수 : ─, τίθετον, τίθετον

② 현재 중수동태 변화
단수 : τίθεμαι, τίθεσαι, τίθεται
복수 : τιθέμεθα, τίθεσθε, τίθενται
쌍수 : ─, τίθεσθον, τίθεσθον

현재부정사
능동 : τιθέναι
중수동 : τίθεσθαι



(3) ἵστημι : 세우다, 서다

기본형 : ἵστημι, στήσω, ἔστησα & ἔστην, ἕστηκα, ἕσταμαι, ἐστάθην

어근 : στη,  στα

① 현재 능동태 변화
단수 : ἵστημι, ἵστης, ἵστησι(ν)
복수 : ἵσταμεν, ἵστατε, ἱστᾶσι(ν)
쌍수 : ─, ἵστατον, ἵστατον

② 현재 중수동태 변화
단수 : ἵσταμαι, ἵστασαι, ἵσταται
복수 : ἱστάμεθα, ἵστασθε, ἵστανται
쌍수 : ─, ἵστασθον, ἵστασθον

현재부정사
능동 : ἱστάναι
중수동 : ἵστασθαι

ㅇ ἵστημι ← σίστημι ← σί(두음중복)+στη(어근)+μι(어미)
☞ ἵστημι의 원래 어형은 σίστημι였다. 시그마가 생략되면서 ἵστημι로 바뀌었다.
☞ 영어의 stand, station 등의 sta와 라틴어 stō(서다)의 st도 같은 어근이다.

참고 : 낱말 첫머리에 오는 시그마의 생략 



(4) ἵημι : 던지다, 보내다

기본형 : ἵημι, ἥσω, ἧκα [ἕηκα], εἷκα, εἷμαι, εἵθην
어근 : ή,  έ

① 현재 능동태 변화
단수 : ῑ̔́ημι, ῑ̔́ης, ῑ̔́ησι(ν)
복수 : ῑ̔́εμεν, ῑ̔́ετε, ῑ̔ᾶσι(ν)
쌍수 : ─, ῑ̔́ετον, ῑ̔́ετον

② 현재 중수동태 변화
단수 : ῑ̔́εμαι, ῑ̔́εσαι, ῑ̔́εται
복수 : ῑ̔έμεθα, ῑ̔́εσθε, ῑ̔́ενται
쌍수 : ─, ῑ̔́εσθον, ῑ̔́εσθον

현재부정사
능동 : ῑ̔έναι
중수동 : ῑ̔́εσθαι

ㅇ ῑ̔́ημι ← σἱσημι 
☞ ῑ̔́ημι의 원래 어형은 σίσημι였다. 낱말 첫부분의 시그마 생략과 모음사이 시그마 생략으로  ῑ̔́ημι로 바뀌었다.
☞ ῑ̔́ημι ← σίσημι ← σί(두음중복)+ση(어근)+μι(어미)

☞ 어근은 ση-,  σε- 에서 ή-,  έ-로 바뀌었다. 


2) 비교 - μι동사 현재시제 변화


(1) 능동 μι동사 현재시제



(2) 중수 μι동사 현재시제

 

3) 주요 미동사의 합성어


이들 동사들은 아래와 같은 전치사와 결합하여 여러 합성어를 형성한다. 암기는 나중으로 미루고 한 번 구경해 보기 바란다.


διά(~사이, 분리하여, ~를 통과하여), παρά(~넘어, ~근처에), μετά(~과 함께, ~넘어), συν(~과 함께), ξυν(~과 함께), ἀνά(~위로), κατά(~아래로), ἐπί(~에), ἀπό(~로부터 떨어져), πρό(~앞에) 등등

(1) δίδωμι, δώσω, ἔδωκα, δέδοκα, δέδομαι, ἐδόθην : 주다

διαδίδωμι, διαδώσω, διέδωκα, διαδέδωκα, διαδέδομαι, διεδόθην : 건내다(pass on, hand over), 분배하다(distribute) 
παραδίδωμι, παραδώσω, παρέδωκα, παραδέδωκα, παραδέδομαι, παρεδόθην : 주다, 넘겨주다 
μεταδίδωμι, μεταδώσω, μετέδωκα, μεταδέδωκα, μεταδέδομαι, μετεδόθην : 몫을 주다 


(2) τίθημι, θήσω, ἔθηκα, τέθεικα, τέθειμαι, ἔτέθην: 놓다, 유발하다. 

ἀνατίθημι, ἀναθήσω, ἀνέθηκα, ἀνατέθηκα, ἀνατέθειμαι, ἀνετέθην : 놓다, 언급하다, 세우다
κατατίθημι, καταθήσω, κατέθηκα, κατατέθηκα, κατατέθειμαι, κατετέθην : 내려놓다
ἐπιτίθημι, ἐπιθήσω, ἐπέθηκα, ἐπιτέθηκα, ἐπιτέθειμαι, ἐπετέθην : 놓다, 덮다, 더하다
συντίθημι, συνθήσω, συνέθηκα, συντέθηκα, συντέθειμαι, συνετέθην : 함께 두다, 모으다, 연대하다, 주의하다 


(3) ἵστημι, στήσω, ἔστησα & ἔστην, ἕστηκα, ἕσταμαι, ἐστάθην 세우다, 서다.

ἀνίστημι, ἀναστήσω, ἀνέστησα, ἀνέστηκα, ἀνέσταμαι : 일어서다.  
ἀφίστημι, ἀποστήσω, ἀπέστησα and ἀπέστην, ἀφέστηκα, ἀφέσταμαι, ἀπεστάθην : 떠나다, 떨어져서다
διΐστημι, διαστήσω, διέστησα : 갈라서다(stand apart), 나누다(separate)
ἐπίσταμαι, ἐπιστήσομαι, ἠπιστήθην : 알다(ἐπι- ~에 +‎ ἵστημι 서다)

ἐφίστημι, ἐπιστήσω, ἐπέστησα and ἐπέστην, ἐφέστηκα, ἐφέσταμαι, ἐπεστάθην : 놓다, 세우다, 멈추다, (자) ~에 서다, 곁에 서다


(4) ἵημι, ἥσω, ἧκα [ἕηκα], εἷκα, εἷμαι: 던지다, 보내다. 

* ἵημι는 대부분 합성동사 형태로 사용된다.

ἀφίημι, ἀφήσω, ἀφῆκα : 보내버리다(send away, dismiss), 던지다(hurl), 내쫓다(drive off).

ἐφίημι, ἐφήσω, ἐφῆκα, ἐφεῖκα, ἐφεῖμαι: with dative : 맞서쏘다(shoot against), 던지다(hurl upon), 보내다(send upon), 내쫓다(drive off) 
προΐημι, προήσω, προέηκα (προῆκα), προεῖκα, προεῖμαι, προείθην: 보내댜(send forward, send forth), 포기하다(give up)
ξυνίημι, ξυνήσω, ξυνέηκα (ξυνῆκα), ξυνεῖκα, ξυνεῖμαι, ξυνείθην : 가져오다(bring together), 같이 던지다(throw together), 주의하다(hearken, heed) 

 

목차 - 동사의 어형변화(접용) 카테고리

목차 - 동사 어형변화(접용) 카테고리 1) 그리스어 동사에 대한 기초 사항 고전 그리스어 동사활용의 종류 동사의 6가지 기본형(Principal parts)과 그 의미 가장 많이 쓰이는 시제와 서법 동사 변화의

classicalgreek.tistory.com




728x90
반응형

댓글